Χρεωκοπία…

Καθώς φαίνεται, πάμε δυστυχώς κατά εκεί ολοταχώς και οι συνέπειες των νέων μέτρων θα είναι ακόμη πιο δυσβάστακτες, όχι μόνο κοινωνικά. Τα αρχαία αναμένεται να υποφέρουν ακόμη περισσότερο από την δυσπραγία. Πέρα από τα στερεότυπα, πλην όμως αληθινά, περί «αχαλίνωτου καπιταλισμού», «επέλασης του κεφαλαίου» κλπ., ο κίνδυνος της εμπορευματοποίησης της πολιτισμικής μας κληρονομιάς είναι πλέον πάρα πολύ μεγάλος. Μπροστά στην ανάγκη εξεύρεσης χρημάτων για τα κρατικά ταμεία, οι πιέσεις για παραχώρηση μνημείων για διαφημίσεις, κοινωνικές εκδηλώσεις, θα ενταθούν στον μέγιστο πια βαθμό. Μάλλον στα χνάρια της Ιταλίας του Μπερλουσκόνι θα βαδίσει η Ελλάδα, όπου πολλά μνημεία εκμισθώνονται σε ιδιώτες για μακρές περιόδους (π.χ. οι ναοί στον Ακράγαντα επί 30ετία!!!). Δεν είναι καθόλου απίθανο να δούμε και εδὠ διοργάνωση πολυτελών γευμάτων σε αρχαιολογικούς χώρους, όπως συμβαίνει ήδη στην Τουρκία και –αν δεν με απατάει η μνήμη μου – συνέβη και στην Αγορά της Αθήνας, όταν ζήτησε τον χώρο η Vodafone («Μιλάτε… Σας Ακούμε!!!!»).

Οι εργολάβοι αναμένεται πλέον να εδραιωθούν ως καθεστώς, καθώς οι ανασκαφές πλέον θα χρηματοδοτούνται είτε από τους ίδιους είτε από τους οικοπεδούχους. Οι Εφορείες όμως θα ξυπνήσουν για να καταλάβουν ότι έχουν την δύναμη να τους βάλουν χαλινάρι; Ή θα συνεχιστούν τα ήδη πολλά κρούσματα ανασφάλιστης ή / και κακοπληρωμένης εργασίας των αρχαιολόγων; Πρέπει επιτέλους να γίνει κατανοητό ότι δεν γίνεται να αφήνεται ο έκτακτος αρχαιολόγος να κανονίζει με τον εργολάβο ή τον οικοπεδούχο τα του μισθού του ερήμην της Εφορείας. Διαφορετικά θα φτάσουμε στο σημείο Έφοροι να νίπτουν τας χείρας τους σε κακοπληρωμένους συναδέλφους, ευχόμενοι απλά σε αυτούς «καλή τύχη στη συνέχεια». Οποιαδήποτε ομοιότητα με πραγματικά γεγονότα είναι απλώς συμπτωματική…

Άραγε τί γίνεται με τα ευρήματα και την τήρηση των γενικών αρχών της ανασκαφικής έρευνας, όταν ήδη νέοι συνάδελφοι προσλαμβάνονται από εργολάβους χωρίς καν την υπόδειξη των αρμόδιων Εφορειών; Είναι δυνατόν να υποχωρεί η Εφορεία στο θέμα της επιλογής των αρχαιολόγων, επειδή «δεν τους θέλει ο εργολάβος»; Ποιούς κρίνει καλούς ο εργολάβος άραγε; Αυτούς που «ξεπετάνε» την ανασκαφή στο έργο του ή αυτούς που δουλεύουν συστηματικά αρχαιολογικά; Ποιός εγγυάται ότι τα ευρήματα θα μεταφέρονται στο εκάστοτε Αρχαιολογικό Μουσείο, αντί να καταλήγουν σε μεγάλες δημοπρασίες του εξωτερικού;
Και εδώ η ομοιότητα με την πραγματικότητα είναι εξόφθαλμη, πάνω από όλα όμως -και πάλι – συμπτωματική…
Ισχύει άραγε ότι υπάρχουν ήδη «στρατιές» αρχαιολόγων που σκάβουν ερήμην της Εφορείας – άρα λαθραία ουσιαστικά – στα πλαίσια διαφόρων τεχνικών έργων μεγάλων φορέων (φυσικό αέριο, ΜΕΤΡΟ κλπ.);

Παρ’ όλα αυτά η κρίση είναι η ευκαιρία να σταματήσει και το παραμύθι των «πάγιων και διαρκών αναγκών» που καλύπτουν νέοι συνάδελφοι, οι οποίοι με 1-2 συμβάσεις απαιτούν άμεση μονιμοποίηση άνευ όρων στο δημόσιο. Το ότι διατυπώνεται το συγκεκριμένο αίτημα, ώστε «να μπούν όσο περισσότεροι γίνεται» είναι βαρύτατη αστοχία. Προπάντων όταν διατυπώνεται από συναδέλφους, που δεν αντιλαμβάνονται την ισοπέδωση που θα επέφερε κάτι τέτοιο, η οποία σε τελική ανάλυση θα απέβαινε εις βάρος τους.

Είναι τραγικό ότι έπρεπε να φθάσουμε σε τόσο έσχατο σημείο. Δυστυχώς, η χρεωκοπία έχει επέλθει ήδη εδώ και μερικές δεκαετίες, στο βασικότερο επίπεδο, αυτό της νοοτροπίας.